Küçük Kumla Köy Adetleri

Eklenme tarihi: 21/01/2021 – 8:34

Son güncellenme tarihi: 15/02/2023 – 17:49

Küçük kumla köy adetleri

Düğün gelenekleri

Türk toplumu tarihinin her döneminde aile kurumuna özen göstermiş bu nedenle hem kurulmasını hem de davet etmesini teşvik edici bir çok ritüel ve inancı ortaya çıkarmıştır.

Ailenin kurulduğunun resmi ilanı düğün törenidir. Zaman içerisinde birçok farklılıklardan dolayı düğün adetlerinde pek çok değişme olmasına rağmen özü itibariyle hala, düğün adetleri toplumun çok önem verdiği ve titizlikle devam ettiği adetlerden birisidir.

Şimdi sizlere Bursa’nın Gemlik ilçesine bağlı küçük kumla köyü nün adetlerinden bahsedeceğim.

DÜĞÜN

Kız ve erkek çocuklar buluğ çağlarına girdikten sonra evlenmeye hazır olarak görülmektedir. Evlenme; görücü usulü, kaçma-kaçırılma usulü, eş seçimini gençlerin yapıp ailelerinden onayının alınması şeklinde yapılmaktadır.

Kız isteme

Oğlanın yakınlarını beğendikleri bir kıza akranını göndererek gönlü olup olmadığını araştırırlar. Olumlu bir haber alırsa büyükler devreye girer. Oğlan evinden uygun seçilen kişiler kızın evine giderler. Bu genelde Perşembe günü olur. Damat kız istemeye gitmez. Aile reisinin verip vermemesiyle sonuca bağlanır. Kız verildikten sonra oğlan tarafının getirdiği tatlı yenir ağızlar tatlanır. Kızın alındığına dair damada ipek mendil verilir. Aileler söz, nişan ve düğün şekli tarihleri neler yapacaklarını belirler.

Söz kesme

Söz kesme törenine ailelerden başka yakın akrabaları da davet edilir. Yüzükler takılır tatlı yenir. Kız tarafı oğlan tarafında söz tepsisi verir. Söz tepsisi gümüştendir. Söz tepsinde;  mendil, çorap ve altından isimlerinin baş harfleri yer alır. Gelin hanıma söz bileziği takılır.

Nişan töreni

Nişan törenini genellikle kız tarafı yapar. İmkânı olanlar bir mekân tutar yoksa evde de yapılabilir. Kız ve oğlan tarafı bohça hazırlarlar. Bohça gelin ve damada hazırlanır istenirse aile büyüklerine kardeşlere de hazırlanır. Gelin hanımın bohçasında; ipekli yünlü elbiselik kumaşlar, terlik, iç çamaşırı, makyaj takımı, tarak seti gibi ürünler konur. Damada ise; ipek gömlek, yünlü kumaşlar, havlu, terlik konur. Bohçalar açılır masanın üzerine serilir. Nişanda tekrar yüzük takılır. Geline takı takılır. Gelin ve damat misafirlerin elini öperler. Pasta ve şerbet ikramı olur. İstenirse çengi tutulur, oyunlar oynanır.

Düğün

Küçük kumla da düğünler hafta başında pazartesi günü çeyiz almayla başlar; Perşembe veya Cuma günü kız tarafı ve arkadaşları hamama giderler. Hamam da sinilerde dolmalar, lokumlar tatlılar yenir. Hamam da gelin güzel bir elbise giyinir. Kırmızı telli bir tülbent i çapraz şekilde omzuna koyar. Çengiler gelir çengiler çalar gelin ve arkadaşları eğlenirler. Gelin yıkanır hamamdan sonra eve gelirler.

Oğlan tarafı da gelir burada da eğlenirler. Cuma akşamı cadılar kınası dedikleri kına yakılır. Cumartesi günü de gündüz kınası yakılır. Yer tutulur herkes oynar. Kına yakıldıktan sonra köy yemeğe çağırılır. Kazanlarla yemek yapılır düğün yemeğinde; *düğün çorbası (kesme çorbası; kesme hamur nohut kıymadan yapılan bir çorba) *nohut yemeği *etli patates yemeği *pilav *zerde (pirinç ve safrandan yapılan bir tatlı) olur.

Kız tarafı da erkek tarafı da köye yemek verir. Erkek tarafı da içki sofrası mezeler dansözü çengisinin hazırlığı yapılır ve eğlenti başlar. Yine o akşam kız tarafından gece kınası bitince konuk kınası yapılır. Gelin kıbleye döndürülüp yüzü kapanır ve üzerine hamam tasının içine konmuş kınanın üzerine mumlar yerleştirilir. Birlikte maniler okunur, acıklı türküler söylenir. Geline kına yakılır. Lokumlar dökülür, geline para takılır. Daha sonra eve kız tarafının evine gidilir. Gece yarısını geçince kız tarafı erkek tarafına tavuk almaya giderler maniler söylenir oyunlar oynanır.

Mani;

Aradan aradan

Tavuk gelsin oradan

Eğer tavuk gelmezse

Biz gideriz buradan

deyip olaya güzellik katarlar. Tavuklu pilavı çerezi sigarası içkiyi oğlan tarafı verir. Kız tarafının evine gidilir orada gelinin arkadaşları sabaha kadar bekler maniler okunur, oyunlar oynanır, tavuklu pilav yenir. Erkek tarafı da arkadaşlarıyla toplanır içki verilir.

Gelin hanıma kınada ve düğünde sabır teli takılır. Sabır teli iğne oyalı (kraptimor) ipek örtünün üstüne bir parmak kalınlığındaki şiş’e tel sarılır. Şiş doluncaya kadar tel takılır. telin bağlandığı noktalarda çeyrek altın konur. Omzuna takılır. Eğer düğün bitene kadar sabır telini takarsan taşırsan sabrın var ileride ailenin yükünü taşırsın anlamı içerir

Pazar sabah çalgılar kız evine gelir misafirleri uyandırır. Pazar sabahı damadı arkadaşları hamam a götürür orada eğlence yapılır. Damat traşı eskiden hamamda olurmuş. Sonradan dışarıya taşınmış. Oradan damadın evine gidilip damadı giydirirler. Damat evin kapısının önünde dikilir hoca duasını yapar. Bu sırada çalgıyla köyün insanı da gelir. Dua biter çalgılar çalar herkes orada takısını takar büyüklerin elleri öpülür sofralar hazırlanır. Büyükler gelin evine giderler takılarını takıp geri döner. Masalar kurarlar köyün gençlerine içki verilir. Öğleden sonra gelin alma olur

GELİN ALMA

Öğle vaktini geçince gelin alamaya giderler. Köyün gençlerinden oluşan gruplar, damadın ana ve babası akrabaları cibinlikle gelini alamaya giderler ( cibinlik kırk çeşit kumaştan oluşur ve dört tarafı sırıkla tutturulur) kız almaya damat gitmez. Kaynata gelini alır ata bindirir bu arada dama da müjdeci müjde yastığını damada ulaştırır gelin ata bindi geliyor der bahşişini alır. Gelin almada köyün gençleri tarafından yol sürekli kesilir kaynatadan bahşiş alınır gelin evine geçene kadar bu devam eder. kız evinde bir aile büyüğü ile bekler.

GAY GAY GİTMEK

Yatsı olunca damat, sadıcı ve arkadaşlarıyla camiye gider namaz kılınır. Ardından bir sırığın ucuna bez parçaları sarıp gaz döküp yakarlar. Damadı çarşıdan alıp “Allahü Ekber Allahü Ekber” tekbirlerle damadı evine götürürler bunun adına gay gay gecesi denir. Hoca gelir dualar okunur. Nikâh kıyılır. Lokum şekerleri dağıtılır. Damat kapıdan içeri girerken damadın sırtına vururlar.

Evlendikleri gece gelinin evine tepsi de tatlı tavuk ve çörek hazırlanır verilir. Bir hafta sonra kız anası kazanlarla yemek yapar akrabalar eş dost çağırılır gelin gelinliğini giyer yemekler yenir. Daha sonraki günler gelin damadın akrabalarına yemeğe gider gittiği eve bohça götürür. Bohçada ; havlu tülbent seccade gibi ürünler olur.

Bir daha ki sayımızda küçük kumlanın  doğum ad koyma geleneği kırk uçurma   sünnet ölüm gibi adetlerden bahsedeceğiz